Het was weer een worsteling afgelopen 17 maart! Er waren 10 tot 15
enigszins serieuze partijen waaruit je kon kiezen, terwijl er een veelvoud aan politieke
en maatschappelijke opvattingen is en vooral een veelvoud aan combinaties.
Zoals ieders identiteit uniek is, is je politieke kleur dat ook. Maar je moet
een hokje aankruisen, en die persoon, van die partij, gaat jou
vertegenwoordigen. Die stemt over vele honderden moties, neemt deel aan vele
Kamerdebatten, wordt belobbied, laat zich informeren en komt misschien zelfs in
de regering en neemt talloze belangrijke en verstrekkende besluiten. En sluit
allerlei compromissen, wellicht ook op punten die voor jou cruciaal zijn...
Natuurlijk kun je iemand aanschrijven en jouw visie neerleggen, maar al heet
het volksvertegenwoordiger, niemand heeft tijd om duizenden brieven te lezen,
laat staan met je in gesprek te gaan.
Toen ik vroeger nog lid was van GroenLinks schreef ik ze weleens aan over
de zoveelste eenzijdige anti-Israel motie, en kreeg alleen een kort
standaardantwoord. Mensen die de partij recentelijk aanschreven over het feit
dat men een vrouw hoog op de lijst zette die tot 1 december vicevoorzitter was
van een belangrijke met de Moslimbroederschap verbonden
jongerenorganisatie, kregen geen of een totaal nietszeggend
antwoord. Ook bij andere partijen blijft het vaak bij een korte formele
reactie. Op facebookberichten wordt al helemaal niet gereageerd, en logisch
ook, die mensen kunnen zich niet in tienen splitsen.
Meerstemmig
In Duitsland heb je een Zweitstimme. Je stemt op degene die je
wilt dat het land gaat leiden, bijvoorbeeld Angela Merkel, en je stemt
daarnaast op de partij die je het beste programma vindt hebben, bijvoorbeeld de
Grünen. Dat is al iets. Maar ik zou wel een Dritt- Viert- en Fünftstimme willen
hebben. Eén voor wie het land moet leiden, één voor welke partij de beste
ideeën heeft voor de oplossing van de coronacrisis, één voor het beste
klimaatbeleid, één voor Israel en Joden, en één voor een eerlijker sociaal
beleid. En doe er ook nog maar eentje voor medisch-ethische kwesties en eentje voor
veiligheid, en misschien ook eentje voor Europa.
De tijd dat je een bepaalde ideologie aanhing of geloof had en daar
automatisch een hele set standpunten bij hoorde, is voorbij. Links en rechts
lopen steeds meer door elkaar. De ene stemwijzer zet 50+ bovenaan, de andere
Jong, en de ene de CU en de andere D66. Rechtse mensen klagen dat de linkse
partijen veel te hoog scoren, linkse mensen krijgen de libertaire partij
bovenaan, etc. Het kan verkeren. Bij de beantwoording van de stellingen door de
partijen nemen ze het soms nogal ruim, zodat op eigenlijk linkse stellingen,
waarnaar de afgelopen jaren niet werd geregeerd, ook VVD en CDA goed scoren. En
lang niet alle onderwerpen passen in het oude links-rechts stramien, en dan is
het ook nog toeval over welke onderwerpen er toevallig vragen bij zitten.
Stemmen trekken
Een gedeeltelijke oplossing bieden de Stemmentracker of
de Stemchecker: je geeft
aan of je het eens bent met moties waarover daadwerkelijk is gestemd en kijkt
vervolgens met welke partij je de meeste overeenkomst hebt. Simpel. Maar veel
moties zijn door een veelheid van partijen gesteund, dus de verschillen zijn
niet heel groot, en soms stemt een partij ergens tegen omdat ze er niks van
moeten hebben (FvD tegen klimaatwet) of juist omdat het ze niet ver genoeg gaat
(PvdD tegen klimaatwet). Ik moest mijn mening geven over een bindend dan wel
adviserend studieadvies, de beveiliging van koopvaardijschepen, de IJsselmeer
ziekenhuizen, visumvrij reizen van Albanezen in Europa, en nog zo wat dingen
die de afgelopen vier jaar in de Kamer zijn langsgekomen maar waar ik me nog
nooit in had verdiept.
Veel dingen die voor mij belangrijk zijn komen daarentegen helemaal niet
aan bod. Ik had steevast Denk en Bij1 hoog staan, niet alleen omdat er nooit
wat over Israel in die stemwijzers zit, maar omdat zij nou eenmaal met bijna alle
progressieve moties meestemmen. Er waren opvallend genoeg ook geen stellingen
over Zwarte Piet, diversiteit of antiracisme. Ik vind deze partijen daar
behoorlijk in doorschieten en kan nogal kriebelig worden van dat ‘woke’ zijn en
de politiek correcte aanduiding van een en ander. Soms is de persoon en diens
achtergrond minstens zo belangrijk als de ideeën die men uitdraagt, maar dat is
niet in een stelling te vatten.
Maar mijn grootste worsteling is dat het gewoon niet mogelijk is op een
partij te stemmen die het klimaatprobleem en natuurbehoud echt serieus neemt en
ook recht doet aan Israel. De CU komt nog het meest in de buurt en ik ken
genoeg mensen die erop stemmen, maar voor mij is het geen optie met mijn
liberale visie op voltooid leven en dergelijke kwesties, mijn twijfels bij het
bijzonder onderwijs, het belang dat ik hecht aan emancipatie ook van homo’s en
de LGBTI-etc. beweging. Er is gewoon teveel waarin de CU een totaal ander -
namelijk op de Bijbel gebaseerd - wereldbeeld heeft.
Ontstemd
Van oudsher sta ik het dichtst bij GroenLinks, en die krijgt nu in het NIW
zelfs een minimaal soort stempel van goedkeuring, ik moest even twee keer lezen
om te geloven dat Bart Schut het echt had geschreven:
“Net als D66 omarmde GroenLinks (GL) in
november de IHRA-definitie, zoals buitenlandwoordvoerder Bram van Ojik al in
maart 2019 opperde in een interview met het NIW. Deze ommezwaai ging niet
zonder slag of stoot; de meer extremistische vleugel van de partij probeerde
eind januari tijdens een onlinecongres de fractie te corrigeren. Maar de
partijleiding ontraadde de motie, een advies dat door liefst twee derde van de
leden werd gevolgd. Nadat Van Ojik eerder al de BDS-beweging had afgewezen,
leek de partij afstand te doen van zijn activistische anti-Israëlverleden en
een acceptabele Israëlkritische koers te varen.”
Daar volgt natuurlijk een hele vette disclaimer op en dat is ook de reden
dat ik er niet op heb gestemd: de nummer 9 was tot 1 december (nadat haar
plaats op de lijst al was bekend gemaakt en er ophef was ontstaan) vicevoorzitter van Femyso,
gaf trainingen aan o.a. Milli Görüs en had andere kontakten met mensen van de
Moslimbroederschap (MB). Kauthar Bouchallikht laat
weten met voorkeursstemmen alsnog een zetel in de Tweede Kamer te hebben
gewonnen, wat de vraag oproept waarom zoveel mensen juist op haar stemden.
Wellicht heeft GroenLinks met haar kandidatuur meer stemmen van moslims
gekregen, of stemden mensen op haar uit protest tegen de zogenaamd rechtse
kritiek op haar?
Bouchallikht zegt dat ze alle progressieve standpunten van GroenLinks
onderschrijft. Als dat echt zo is, betekent dat een radikale breuk met haar
verleden en het milieu waarin ze tot voor kort actief was, of ze moet toneel
hebben gespeeld bij al haar MB gelieerde activiteiten. Ze is jarenlang voor
Femyso actief geweest, bovendien was haar vader een leidend figuur binnen de MB
in Nederland. Helaas weten we niet hoe dit zit, want ze is nergens in de media
echt kritisch hierover aan de tand gevoeld en kwam altijd weg met simpele en
ontwijkende antwoorden.
Voor mij dus geen GroenLinks dit keer. Toch was ik niet blij met hun grote
verlies en vond ik de uitslag triest, vooral ook de bijna 30 zetels voor partijen
rechts van de VVD, die weliswaar gewoon openlijk, er behoorlijk radikale ideeën
en soms bizarre standpunten op nahouden. Heel links heeft nog 26 zetels, dat
waren er in 2006 nog 65. Rutte is niet afgerekend op de toeslagenaffaire, de
PvdA blijkbaar wel, terwijl Rutte daar toch duidelijk meer verantwoordelijkheid
in had.
Coronablunders
Er is flink geblunderd in een jaar coronacrisis: van de
beschermingsmiddelen waarbij we achteraan in de rij stonden (met extra
besmettingen en doden in vooral de verzorgingshuizen als gevolg, ik vind dat
best heftig), tot de minimale testcapaciteit tot vorige zomer, de vele mensen
die met lichte klachten gewoon moesten doorwerken in de zorg, verzorgers die
zelfs coronapatiënten volgens het RIVM zonder beschermingsmiddelen veilig
konden behandelen, en hoe daarover vervolgens werd gedraaid. Ook werd na de
zomer veel te traag gereageerd op de al maanden oplopende besmettingscijfers,
en aanvankelijk met halfslappe maatregelen als dat het licht in de horeca om 12
uur aan moest. En nu nog steeds zijn we op de massale inzet van sneltesten aan
het wachten, we waren het laatste EU land dat met vaccineren begon en bungelden
tot een paar weken terug bijna onderaan net boven Bulgarije.
En dan natuurlijk de willekeur in de maatregelen: met zijn drieën op
afspraak naar buiten kostte je vorig jaar 390 euro p.p. inclusief strafblad
(ook op anderhalve meter), elkaar spontaan ontmoeten en een praatje maken mocht
geloof ik nog net, je mag wel met honderden tegelijk demonstreren of uitwaaien
op de Boulevard maar niet op het terras ernaast zitten etc. etc. En
dan de avondklok die er even voor een paar weken zou komen en nu al twee
maanden geldt, terwijl ik wel weer een tattoo kan laten zetten.
Verlies op links
Over al deze zaken was behoorlijk wat chagrijn, in de talkshows werd het
kabinetsbeleid gefileerd, er was woede en ontzetting over de toeslagenaffaire,
Renske Leijten en Pieter Omtzigt werden bewonderd om hun volharding in het
boven tafel krijgen van de informatie. En wie wint er? Mark Rutte! Wie
verliest? CDA en SP. Oké, het CDA was tegelijk ook onderdeel van de macht en
dus het probleem, maar waarom is de SP hier niet voor beloond? Lilian
Marijnissen deed het verder ook niet beroerd, wat ook geldt voor Jesse Klaver
en Lilianne Ploumen.
Een jaar lang leken ze de wind mee te hebben nu meer dan ooit duidelijk is
dat er meer geld nodig is voor de zorg en we de wrange vruchten plukken van de
bezuinigingen van Rutte 2. Ook het belang van een kleinere veestapel en andere
omgang met dieren lijkt me alleen maar aan urgentie te hebben gewonnen. Een
deel komt natuurlijk doordat Sigrid Kaag sterk opkwam en meer leiderschap
uitstraalde, maar D66 is geen echt linkse partij. Hans Spekman klaagde bij
Jinek dat het niet over wonen en grondpolitiek ging en andere klassieke
sociaal-economische thema’s, en we teveel met identiteitspolitiek bezig zijn:
hoe racistisch is Zwarte Piet, wel of geen excuses voor de slavernij, de
correcte aanduiding van iemand die in een niet-westers land is geboren of wiens
ouders daar vandaan komen, er wordt 10 of 20 keer zoveel over geschreven als
over het minimumloon of hoe speculanten de huizenprijzen opdrijven. Op een
gegeven moment kreeg Marijnissen bij Nieuwsuur de vraag of ze wel ‘woke’ was,
een vraag waar ze geen duidelijk antwoord op gaf. Over de gigantische kloof in
salarissen binnen grote ondernemingen en de bizarre miljoenen bonussen die aan
de top worden uitgedeeld ging het niet.
Ratna Pelle
Geen opmerkingen:
Een reactie posten