Terwijl de raketten neerregenen op Oekraïense steden en vele miljoenen mensen zonder water en stroom zitten, winnen Zelensky en het Oekraïense volk opnieuw een prijs. De stad Aken zal ze de Karelsprijs uitreiken, “... een onderscheiding voor mensen die zich uitzonderlijk verdienstelijk hebben gemaakt voor de eenwording van Europa”, aldus de Volkskrant: “In de oorlog tegen Rusland verdedigen Zelensky en zijn volk niet alleen hun eigen land, maar tevens het Europese continent en zijn waarden, aldus het juryrapport. Volgens de juryleden verdient Oekraïne zo spoedig mogelijk een lidmaatschap van de EU.”
Tussen dat EU lidmaatschap en de huidige situatie staan niet
alleen de nodige juridische hordes, maar ook een meedogenloze vijand die alles
wat hij in handen krijgt met de grond gelijk maakt. Voordat werkelijk aan de
wederopbouw en de noodzakelijke hervormingen gewerkt kan worden, moet die worden
overwonnen en de territoriale integriteit van Oekraïne hersteld. Die stap lijken
sommigen het liefst over te slaan, want die roept kennelijk lastige vragen en
dilemma’s op. Een prijs geven gaat de Duitsers beter af dan eindelijk de vurig
gewenste Leopard tanks sturen, waarvan Scholz zei dat ze niet unilateraal
geleverd kunnen worden
Europese waarden
Eerder kreeg Oekraïne al de Sacharovprijs van het Europees
Parlement en werden Zelensky en het Oekraïense volk door Time Magazine
uitgeroepen tot ‘Persoon van het Jaar’. Ondertussen heeft Rusland een nieuw
offensief aangekondigd voor januari of februari, wanneer circa 200.000 dit
najaar gemobiliseerde soldaten hun basistraining hebben afgerond. Men wil dan
opnieuw proberen Kyiv te veroveren. De kansen dat dit echt zal slagen worden
laag ingeschat door o.a. het ISW, maar het laat zien dat de Russen zeker nog
niet verslagen zijn.
Naast de grootschalige raketaanvallen iedere een à
twee weken, worden dagelijks steden gebombardeerd en met artillerie bestookt waarbij
doden en gewonden vallen. Scholen en klinieken worden vernietigd en alles wat
op een normaal leven lijkt wordt onmogelijk gemaakt. De vorige maand bevrijde
stad Cherson wordt dagelijks bestookt, met vele tientallen doden tot gevolg.
Ook werd hier onlangs een martelkamer (één van de tien) gevonden speciaal voor
kinderen. Dorpen en steden aan het front worden compleet platgewalst. De mensen
die hier wonen merken niet veel van de voordelen van de eenwording van Europa
en zijn waarden.
Opvallend is dat het juryrapport zo duidelijk stelt dat Oekraïne
niet alleen vecht voor het eigen overleven, maar ook voor Europese waarden. Dat
is precies wat Zelensky onophoudelijk verkondigt wanneer hij weer eens aan deze
of gene leider om meer en zwaardere wapens vraagt. We doen dit niet alleen voor
onszelf, we doen dit ook voor jullie. Het mag wat aanmatigend klinken voor
sommigen, maar klopt natuurlijk wel. Als Oekraïne deze strijd niet zou strijden
en het had opgegeven, zou Ruslands invloedssfeer wellicht rijken tot aan de
Poolse, Hongaarse en Slowaakse grens. Het zou Rusland een enorme boost geven,
en assertiever dan ooit zou men landen als Moldavië, Georgië, Finland en de
Baltische staten bedreigen en ondermijnen, en in het algemeen een (nog)
agressievere houding aannemen naar Europa en de VS. In landen als Servië en
Hongarije is de Russische invloed al enorm, en ook elders – tot in Nederland
toe – wordt onrust en verdeeldheid aangewakkerd en de democratie ondergraven.
Poetin en zijn FSB hebben daar een heel arsenaal aan middelen en tactieken
voor.
Goedkoop afrekenen
Omgekeerd zie je nu al dat Ruslands invloed afneemt en het
zijn rol als regionale politieagent niet goed meer kan vervullen. Oekraïne kan uiteraard
niet al onze problemen met Rusland oplossen, maar het helpt wel. Dat geldt ook voor
Amerika. Amerikaanse commentatoren hebben er op gewezen dat dit in feite een
heel goedkope manier is om met een dreigend totalitair regime af te rekenen.
Voor 5% van het jaarlijkse budget voor defensie wordt Rusland een flinke kop
kleiner gemaakt en kan het decennia duren voordat het weer een leger van
formaat heeft. Misschien moet daar nog wel een paar procent bij, maar
vergeleken met andere oorlogen die men zelf uitvecht is dat nog altijd heel
weinig.
Maar het belangrijkste argument is natuurlijk dat het
immoreel is om toe te kijken hoe men in Oekraïne een strijd op leven en dood
voert zonder bij te dragen wat nodig is om die beslissend te beëindigen. In
alle dorpen en steden onder Russische bezetting is het leven ondraaglijk.
Huizen zijn kapot en worden niet gerepareerd dus mensen zitten in de vrieskou,
water en elektriciteit zijn vaak niet voorhanden, normale voorzieningen als
winkels en ziekenhuizen zijn er nauwelijks of worden vooral door het
bezettingsleger gebruikt, en mensen worden gedwongen dit leger op allerlei
manieren te helpen. Ze worden hun huizen uit gezet, moeten in het ziekenhuis
plaats maken voor gewonde soldaten, moeten met Rusland meevechten tegen hun eigen
land, bloed afstaan voor gewonde soldaten, etc. Er wordt gestolen en geplunderd
en verkracht. En, vaak vergeten: honderdduizenden burgers, ook kinderen, worden
gedwongen
gedeporteerd naar Rusland, soms duizenden kilometers verderop. Inmiddels gaat
het om miljoenen Oekraïners. Deze etnische zuiveringen moeten stoppen, zo snel
mogelijk.
Status quo
Toch lijkt er in het Westen een beetje een houding te zijn
ontstaan dat de status quo genoeg is om de Russische agressie te weerstaan en
dat als de oorlog nog lang duurt en er een patstelling dreigt, het misschien
tijd is voor onderhandelingen en een compromis. Dat laatste is een eufemisme
voor dat Oekraïne land moet opgeven en de status quo accepteren, waarmee
Ruslands agressie wordt beloond. Daarbij is het risico reëel dat Rusland op een
later moment alsnog meer land zal proberen te veroveren.
Een van de redenen om niet meer of zwaardere wapens te
leveren is dat dit door Rusland als ‘escalatie’ kan worden gezien. Dat is in
feite nogal cynisch aangezien de enige die escaleert Rusland zelf is. Bovendien
zijn er al zoveel zogenaamde ‘rode lijnen’ overschreden, en is één van de
lessen uit deze oorlog meen ik dat we wat minder bang voor Rusland moeten zijn
en ons niet laten intimideren.
Door nu, in reactie op de zoveelste massale rakettenregen,
die het energiesysteem van Oekraïne steeds verder aantast, eindelijk met een
aantal van de zo vurig gewenste zwaardere wapens over de brug te komen, kan de
oorlog aanzienlijk worden bekort: géén zich jarenlang voortslepende oorlog
zoals zoveel deskundigen voorspellen (wat in feite veel duurder is voor het
Westen om vol te houden, en het wordt ook nog kostbaarder straks om Oekraïne
weer op te bouwen), géén patstelling maar stevige Oekraïense tegenoffensieven
zodat de oorlog overtuigend beslist kan worden. Het ontbreekt hun niet aan
strijdvaardigheid en moed, nu wij nog.
Ratna Pelle
Geen opmerkingen:
Een reactie posten